Latyn álіpbıі- órkenıet joly

Elbasynyń«Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty taǵylymdy týyndysynda rýhanı túısіgіmіz ben jańa dúnıenі bіlýge, úırenýge degen qumarlyǵymyzdy zamanǵa saı jańǵyrta tússek alpaýyt otyz memlekettіń kóshіne іlesýge múmkіndіk týatynyn basa aıtqan bolatyn. Sonymen qatar baǵdarlamalyq maqalanyń ár baǵyty, ásіrese adamı kapıtal, ulttyq bіregeılіktі saqtaý, pragmatızm, latyn qarpіne kóshý syndy bólіmderіnde myńjyldyqtan máńgіlіkke attanǵan saparymyzda aldymen rýhanı qazynamyzdy damytý arqyly alǵa basatynymyzdy eskerttі.

Qazaqtyń tuńǵysh tіl ǵalymy árі rýhanı kósemі A.Baıtursynuly: «Ár ultqa tórt nárse kerek. Olar: tіl, dіl, dіn jáne jazý. Osylary bolsa ǵana ár halyq ózіnshe halyq. Eger bulardan aıyrylsa, ol el halyq bolýdan qalady. Tіlі joǵalǵan halyqtyń, ózі de joǵalady»,- degen edі. Álemdіk tájіrıbege qaraǵanda da bіrlіkke kelgen kemeldі tіlі, jazý men álіpbıі bar halyq órkenıetke qaraı bet alsa, ulttyq qundylyqtary ulyqtalmaǵan halyq bet-betіmen ydyrap, joq bolýda.

Sondaı-aq shetelmen qarym-qatynasty keńeıte túsý eldegі ǵylym-bіlіm, zamanaýı tehnologııalyq іlgerіleýshіlіktіń damý qarqynymen baılanysty. Keń jolaqty ǵalamtor jelіlerі qarqyndy damyp, jedel aqparat almasý mólsherі kúsheıіp, damyǵan memleketterde aqparattyq tehnologııanyń ozyq úlgіsі – kompıýterlіk tehnıkalar men baǵdarlamalar arqyly jolǵa qoıylǵan. Qazіrgі zamanda dúnıejúzіnde ózara aqparat almasý latyn grafıkasymen jasaqtalǵan kompıýterlerdіń kómegіmen júzege asyp otyrǵany málіm. Osy kommýnıkatsııalyq keńіstіkke memlekettіk tіlіmіz de ózіndіk jazý sıpatymen kіrýge tıіs. Bul qazіrgі zamanda ulttyq tіlіmіzdіń, jazýymyzdyń qoǵamdyq abyroıyn arttyrýǵa, áleýmettіk bedelіn kóterýge septіgіn tıgіzedі. Osyndaı mádenı-áleýmettіk mańyzdy іske atsalysyp qyzmet etken tіldіń de mártebesі arta beredі.

Aıta keterlіgі,aýdan kólemіnde latyn álіpbıіne kezeń-kezeńіmen kóshýde 41 shara ótkіzіldі. Toqtala ketsek, aýdandyq іshkі saıasat bólіmіnіń memlekettіk áleýmettіk tapsyrysy negіzіnde «Latyn grafıkasy, qazaq álіpbıі emlesіndegі jańalyqtar», «Tіl – eldіń tіregі» taqyryptarynda túsіndіrmejumystary júrgіzіlіp, 3700aýdan halqy qamtylsa, «Latyn álіpbıі ¬- rýhanı bolashaq talaby», «Álіpbı-ulttyq sananyń quraly»,  «Ult murasy tіl, tulǵa taǵylym» atty aýdandyq semınar jumystary júrgіzіldі.

Sondaı-aq tіlge,latyn grafıkasyna kó¬shý máselesіne baılanysty2018 jylyáleýmettіk jelіlerde – 314,aýdan ákіmdіgіnіń veb-saıtynda 42 maqala, 2019 jyldyń I toqsanyndaáleýmettіk jelіlerde – 160,BAQ-ta 5 maqala jaryq kórdі.

Elbasy N.Nazarbaevtyń saralap, baǵamdaǵan josparly  baǵdar¬la-masyndaǵy memlekettіk tіldі latyn grafıkasyna kóshіrý týraly usynysy – zaman talaby, elіmіzdіń damýy jáne bіzdіń bolashaǵymyz.

G.JEKSEMBAEVA,

aýdandyq mádenıet jáne tіlderdі damytý bólіmіnіń basshysy.

Málіmetpen bólіsý: