Геймер бүгінгі қоғамда, әсіресе, жасөспірімдер арасында кеңінен таралған. Сіз бен біз бұл ұғымға көп мән бермегенімізбен, күнделікті көз алдымызда жүрген смартфон немесе компьютер ойындарына тәуелді, яғни, вертуалды өмір сүретін адамдарды «Геймер» деп атаймыз. Яғни, компьютерлік ойындар арқылы шынайы өмірден алшақтап, вертуалды өмірдің құрбаны болған адамдар.
Қазір вертуалды ойынның түр-түрі бар. Жастардың бұл ойындарға деген қызығушылығы күн сайын артып жатыр. Ерекше қызықтыратын бұл ойындардың адамның жан дүниесіне кері әсері өте көп. Вертуалды ойындарды күнделікті ойнайтын адам ашушаң, тасжүрек болып келеді. Оны қоғамдағы тіршілік емес, ойын ішіндегі атыс, шайқас көбірек қызықтырады. Сонымен қатар, компьютер алдында адам көп отырса шаршаңқы, психологиялық әлсіз болып келеді.
Жасөспірімдер неліктен вертуалды ойындарға құмар? Оларда жеке әлем пайда болады. Ол ойында жеңіске жеткен сайын өзін Құдай сезінеді. Сенімділік артқан сайын, ол өзіне тең келетін жан жоқ деп санайды. Мұндай адамдарға басқаларды басқарған өте қатты ұнайды. Ал ұтылған жағдайда, ойынды қайтадан ойнауға шабыттанып тұрады. Вертуалды ойындарда атыс-шабыс, адам өлтіру өте оңай, бұған тәуелді жандар үшін адам өмірі құнсыз көрінеді.
Бұл ойыма жақында Қазан қаласында болған оқиға дәлел, ол виртуалды өмірінде санасына көптеген зұлым оқиғаларды ойластырып, соны жүзеге асырған еді. Мамыр айының басында, Татарстан мемлекеті, Қазан қаласы, №175 мектебінде оқушылар мен ұстаздарды аяусыз өлтірген 19 жасар Ильназ Галявиев те осы вертуалды ойынның құрбаны болған. Психологиялық тұрғыдан әлсіреген, ауытқу, жалпы өмір сүру үрдісі бұзылған Ильназ өзін Құдай санап, адамдар оған табыну керектігін айтқан. Осындай келеңсіздіктің арты қайғылы оқиғаға әкеп соқты.
Қазіргі жасөспірімдер видео ойындарға, шетелдің мағынасыз мультфильмдерін көруге, сонымен қатар, оларға еліктеуге өте құмар. Еңбектеген сәбиден бастап смартфонның ішіндегі барлық функцияларын біледі. Қазіргі жас ата-аналардың үлкен қателігі осы, баланы смартфонға тәуелді етіп қоятыны. Біз өз тыныштығымызды ойлаймыз. Сөйтіп, баланың өмірін, әу бастан бұзып алғанымызды байқамаймыз. Артынан бармақ тістейтініміз бар, ол кезде кеш болады. Бала вертуалды өмірден алшақ болуы үшін көптеген үйірмелерге, спортқа немесе өзіне ұнайтын іспен айналысуына мүмкіндік істеген өте абзал. Ендеше, балам геймер болмасын десеңіз, спортқа беріңіз.
Әйгерім АЙТМОЛДА,
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың студенті