Бүгінгі күні Алматы облысы бойынша оңалту рәсімінде 41 млрд.теңгеден астам жалпы берешегі бар 18 кәсіпорын бар, оның ішінде салықтар бойынша берешектері 1 млрд. теңгені құрайды. Дәл осындай, төлем қабілеті төмен, жұмысы тоқыру үстінде тұрған кәсіпорындардың екінші тынысын ашуға ықпал ету, ҚР қолданысындағы «оңалту және банкроттық туралы» заңнамасында қаржылық оңалту рәсімін іске асыру көзделген.
Заң шеңберінде оңалту рәсімі – сот тәртібімен қолданылатын рәсім, оның аясында борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған қайта ұйымдастыру, ұйымдастыру-шаруашылық, басқару, инвестициялық, техникалық, қаржы-экономикалық, құқықтық және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де шаралар қолданылады.
Оңалту рәсімін қолданудың ерекшелігі, оны енгізген сәттен бастап берешектің барлық түрлері бойынша, оның ішінде банктік қарыздар мен салықтар бойынша өсімпұлдар мен айыппұлдарды есептеу тоқтатылады. Яғни, кәсіпорынның барлық қолда бар берешегі бекітілген жоспарға сәйкес кәсіпорын үшін де, кредиторлардың өздері үшін де ыңғайлы кесте бойынша оңалту рәсімінің шеңберінде және мерзімдерінде өтелетін болады.
Мандардың айтуынша, заңға енгізілген өзгерістерге сәйкес борышкер мен кредитор уақытша төлем қабілетсіздігі кезінде және берешегі болған жағдайда оңалту рәсімін қолдану туралы өтінішпен сотқа жүгінуге құқылы.
«Оңалту рәсімі міндетті рәсім болып табылмайды, сондықтан оны енгізу туралы кредиторлар жиналысының шешімі қажет. Бұл шешім борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтірудің нақты мүмкіндігіне негізделуі керек»,-дейді Алматы облысы бойынша мемлекеттік кірістер депатаментінің борышкерлермен жұмыс басқармасының оңалту және банкроттық бөлімінің бас маманы Лязиза Рахымбекова.
Қорыта айтқанда, оңалту рәсімі борышкердің мүлкін сақтауға және оның төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған және көбінесе қиын қаржылық жағдайға тап болған кәсіпорын үшін соңғы құтқару шарасы болып табылады. Дәл осы рәсім бизнесті, өндіріс рентабельділігін және жұмыс орындарын сақтау сияқты міндеттерді барынша шеше алады.