1979 жылы 25 желтоқсанда кеңес әскерлерінің шектеулі контингенті Ауған­стан территориясын әуеде де, жерде де кесіп өтті. Сөйтіп, 1989 жылдың ­ 15 ақпа­нына дейін соғыс жүрді. Биыл Ауғанстан жеріне кеңес әскерлерінің енгеніне 45 жыл толып отыр.

Он жылға созылған Ауған соғысында тағдыры тәлкекке түсіп, хабар-ошарсыз кеткендер де, тұтқынға түскендер де көп болды. Соғыс аяқталған тұста олар­дың саны 417 адамды құраса, одан ке­йінгі жылдары – 333, ал қазіргі таңда 264 адам­ды құрайды. Ауғанстанда тұт­қынға түс­кен немесе із-түзсіз кеткендер ішінде 20 Қазақстан азаматы бар. 2012 жылы бұл тізім екі адамға қысқарды.

Ауған соғысында із-түзсіз жоғал­ғандар мен тұтқынға түскендердің тағ­дыр­лары тәлкекке ұшырады. Тірідей та­был­ғандарына тәубе, ал тұтқындағы айуан­дық азапқа шыдай алмай өлгендері мен беймәлім кеткен боздақтардың тағ­дыры алаңдатпай қоймайды. Әлі күнге де­йін ағайын-туыстары сарыла күтеді. Із-түзсіз кеткендердің бірен-сараны табылғанымен, көпшілігінен хабар-ошар жоқ.

Осы ретте, сұрапыл соғыстың басталғанына 445 жыл толуына орай Алакөл ауданының Ауғас соғысы ардагерлері бас қосып, ескеркішке гүл шоқтарын қойып, қарулас бауырларын еске алды.

Шара барысында аудандық «Ауған соғысы ардагерлері» кеңесінің төрағасы Ө.Қойшыманов батырларын ерлігін, өрлігін тілге тиек етсе, С.Қарабеков қоғамда Ауған ардагерлерінің мәртебесін көтеру жайында сөз қозғады.

Қорыта айтқанда, әскерлерінің со­ғысқа қатысуы – кеңестік үкіметтің үл­кен қателігі. Он жыл бойы көп күш пен қаражатты келешегі жоқ соғысқа жұмылдырды. Осы соғыстың ел экономикасы мен адамзат баласына әкелген ауыр қасіретінен әлем елдері сабақ алса дейміз. Жалпы алғанда, Ауған соғысы тарихтағы ең жантүршігерлік беттердің бірі болып қала береді. Бірақ осы соғыстың саяси, әскери тәжірибесін барынша ескерген жөн. Бұл еліміздің қауіпсіздігі мен бейбіт өмір сүруді қамтамасыз етудің қазіргі және келешектегі міндеттерін ақылмен шешу үшін лайықты дәріс болады. Кеңес әскерлерінің Ауғанстан аумағынан әкетілуі – шын мәнінде тарихи оқиға. Соғыс ауған халқы мен кеңес әскерлеріне көп рухани жарақат әкелді. КСРО-дан 15 мың адам қаза тапты.

Осы батырлардың ерлігі мәңгілік есте қала бермек.

Өз тілшіміз.